Chuyện ít biết về 3 tháng đầu Mourinho cầm quân
Những thành công mà Jose Mourinho - HLV sẽ chạm mốc 1000 trận cầm quân hôm nay - từng gặt hái được đặt nền móng từ ba tháng ông dẫn dắt Benfica cuối năm 2000.
Mourinho sẽ cán mốc 1000 trận cầm quân khi cùng Roma tiếp Sassuolo lúc 1h45 thứ Hai 13/9. Ảnh: Sky Sports
Với người trải qua tới 1000 trận đấu trên băng ghế huấn luyện, 11 trận đầu tiên có thể dễ dàng bị lãng quên. Trong mắt số đông theo dõi ông, con đường tới đỉnh cao của Mourinho bắt đầu với triều đại đầy ắp danh hiệu tại Porto. Nhưng trước đó, những tháng ngày tại Benfica đã hình thành một "Người đặc biệt" sau này.
Mourinho đến sân Estadio da Luz tháng 9/2000 và rời đi chỉ ba tháng sau đó. Nhưng ông ra đi không phải do thành tích kém và có danh tiếng nổi bật hơn khi mới đến. Giai đoạn cầm quân ngắn ngủi nhưng không ít va chạm đã gieo hạt cho cá tính Mourinho sau này.
Benfica khi đó chìm trong khủng hoảng với sáu năm không danh hiệu và tài chính eo hẹp. Chủ tịch Joao Vale e Azevedo vừa sa thải HLV lừng danh Jupp Heynckes và cần một nhà cầm quân mới có thể vực dậy đội bóng mà ... không phải tốn khoản đầu tư nào. Ông quyết định đặt niềm tin vào Mourinho - người khi đó mới 37 tuổi và vốn kinh nghiệm bóng đá chỉ là bốn mùa làm trợ lý kiêm thông dịch viên tại Barca cho Bobby Robson và Louis Van Gaal.
Mourinho muốn ra đi tự tạo dựng tên tuổi, nhưng việc bổ nhiệm một người chưa có kinh nghiệm cầm quân thực tế cho một CLB lớn như Benfica vẫn là liều lĩnh. Dù vậy, thách thức chưa bao giờ làm chùn bước Mourinho. Ông ký hợp đồng sáu tháng kèm theo điều khoản gia hạn hai năm trong trường hợp Azevedo tái đắc cử chức chủ tịch. Vế sau không xảy ra và mở đường cho sự ra đi của Mourinho. Nhưng, nhiều chuyện thú vị đã xảy ra trong nhiệm kỳ của Mourinho tại Benfica.
Trong cuốn tự truyện "Jose Mourinho" do người bạn Luis Lourenco chấp bút, xuất bản năm 2005, HLV người Bồ Đào Nha kể ông kế thừa "một đội bóng không có tương lai và khát khao", các cầu thủ "đã quen thua cuộc, lười biếng và không thực sự quan tâm tới bóng đá". Ấn tượng ban đầu của Mourinho được khẳng định khi Benfica thua 1-0 trước Boavista trong trận ra mắt của ông.
Mourinho thất vọng không chỉ với màn thể hiện của các học trò trong trận đấu mà còn ngán ngẩm với sự thiếu nhiệt huyết và cường độ cao trong những buổi tập. Ông không mất nhiều thời gian để bắt đầu thay đổi môi trường Benfica. Ban đầu, Mourinho lựa ra những cái tên thuộc đội một mà ông cảm thấy có thể tin tưởng: tiền đạo Pierre van Hooijdonk, tiền vệ Maniche (người sẽ theo Mourinho tới Porto và Chelsea) cùng thủ môn Robert Enke - người tự vẫn năm 2009.
Maniche là một trong ba cầu thủ trụ cột của Benfica được Mourinho tin tưởng từ ngày đầu, và về sau theo ông sang Porto, Chelsea và cả Inter.
Với phần còn lại, Mourinho lựa chọn từ đội trẻ. Hậu vệ trái Diogo Luis là một trong số "mầm non" được Mourinho cho "thăng hạng". Anh kể lại trên Sky Sports: "Mọi thứ thật hoàn hảo với tôi và các đồng đội ở học viện, vì chúng tôi hiểu giấc mơ lên đội một của tất cả đều có thể được hiện thực hoá. Mourinho không nhìn vào tên tuổi mà lựa chọn cầu thủ dựa trên phẩm chất. Với ông ấy, việc bạn là tuyển thủ 28 tuổi của tuyển Bồ Đào Nha hay một cầu thủ trẻ thuộc đội B không quan trọng. Điều quan trọng là cách bạn thể hiện trong những buổi tập. Ông ấy muốn đội bóng có tính cạnh tranh, do vậy những cầu thủ trẻ được đôn lên tiếp viện".
Lựa chọn sử dụng những cầu thủ trẻ là táo bạo, nhưng nhanh chóng cho thấy hiệu quả khi bầu không khí ở sân tập được thay đổi. Ngay từ giai đoạn đầu sự nghiệp, Mourinho đã cho thấy mình không ngại áp dụng "bàn tay sắt" đối với các ngôi sao cứng đầu. Trong một trận đấu, ông để ý ngôi sao khi ấy của Benfica là tiền vệ Abdel Sattar Sabry mất đến bảy phút để đi giày và buộc dây, khi được yêu cầu chuẩn bị vào thay người trong hiệp hai.
Luis hồi tưởng: "Ngay khi Sabry bước vào phòng thay đồ ngày hôm sau, Mourinho nói thẳng với anh ấy trước mặt chúng tôi: 'Cậu có biết mình đã buộc dây giày bao lâu không? Bảy phút đấy! Cậu có biết nếu cậu duy trì thái độ này, cậu sẽ được ra sân bao lâu không? Không bao giờ!'. Sau đó, Mourinho lặp lại nội dung tương tự trong cuộc họp báo".
"Với cách tiếp cận như vậy, bạn sẽ có được sự ủng hộ từ tất cả, vì ai cũng được đối xử như nhau. Bất cứ ai nghĩ mình trên cơ phần còn lại đều sẽ không thể hoà nhập. Kể từ đó, ai cũng biết rằng Mourinho chú ý tới từng chi tiết, và chúng tôi trở thành một tập thể mạnh hơn", Luis kể lại.
Mourinho sẽ sử dụng phương thức tương tự trong sự nghiệp cầm quân, và thời gian tại Benfica là ví dụ đầu tiên về việc tạo nên tâm lý "một mình chống lại cả thế giới". Phòng thay đồ trở thành nơi linh thiêng với các cầu thủ, nơi mọi lời chỉ trích từ bên ngoài được Mourinho biến thành động lực khao khát chiến đấu. Luis chia sẻ: "Chúng tôi bắt đầu có niềm tin vào Jose, vì hiểu rằng ông ấy đang bảo vệ mình, trái lại với ban giám đốc - những người luôn lên báo nói chuyện".
Kết quả nhanh chóng được thể hiện khi Benfica chỉ thua một trong 10 trận sau đó. Không chỉ thay đổi phòng thay đồ bằng kỷ luật và sự đoàn kết, Mourinho còn tạo nên một cuộc cách mạng về tập luyện. Khi ông mới đến, các cầu thủ Benfica chỉ là "một nhóm người đá đi đá lại quả bóng và chạy một chút". Mourinho áp dụng nguyên tắc về chiến thuật phân kỳ - một phương pháp được phát triển bởi học giả người Bồ Đào Nha Victor Frade. Theo đó, các bài tập kỹ thuật, thể lực và chiến thuật được tích hợp thành những buổi tập ngắn có cường độ cao hơn.
Các cầu thủ chưa bao giờ trải qua điều gì tương tự và nhanh chóng thấy thích thú, như lời Luis: "Các HLV Bồ Đào Nha rất tài năng và giỏi hơn theo từng năm. Nhưng ở 20 năm trước, Mourinho đã đi trước phần còn lại đến 10 năm. Trước khi ông ấy đến, chúng tôi sẽ chạy vòng quanh sân 15 đến 20 phút nhưng điều này chấm dứt khi Mourinho đến. Chúng tôi chỉ chơi với bóng trong một tiếng và đó là thứ duy nhất cần thiết với Mourinho".
Sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Mourinho trên sân tập giúp Benfica lột xác nhanh chóng. Ảnh: Record.pt
"Sân tập trông như sân bay với những khu vực khác nhau và những chướng ngại vật hình nón để các cầu thủ tập từng khu một. Trước kia, chúng tôi thường tập hai, ba tiếng với những quãng nghỉ dài, nhưng với Jose, chúng tôi chỉ có một phút nghỉ uống nước giữa các bài tập. Bạn bắt đầu lúc 10 giờ sáng và trở về phòng thay đồ chỉ sau một tiếng. Nghe thì cảm tưởng như chúng tôi sẽ không thể chơi được trọn trận, nhưng thực tế thì cả đội đều bùng nổ khi ra sân đá thật".
Mourinho áp dụng phương pháp tập tương tự tại Chelsea, và thành công tại đội bóng thành London truyền cảm hứng cho các HLV khác tại Ngoại hạng Anh, và thế giới học hỏi. Sự chú ý đến chi tiết tại Benfica không chỉ dừng tại tập luyện. Theo Luis, Mourinho chuẩn bị tới từng tiểu tiết: "Không chỉ các bài tập mà tâm lý cũng được Mourinho đề cao. Ông ấy sẽ khích lệ bạn và khiến bạn tin rằng mình là cầu thủ giỏi nhất thế giới. Ông ấy có khả năng động viên tất cả, ngay cả những cầu thủ dự bị. Nếu tôi chơi một trận dở, ông ấy sẽ bước vào phòng thay đồ và nói: 'Diogo này, cậu mà cứ chơi như vậy thì sẽ mất chỗ cho người khác đấy'".
"Nhờ vậy, cả tôi lẫn người dự bị đều có động lực để cải thiện. Những chi tiết nhỏ có thể làm nên sự khác biệt, và Jose luôn phân tích đối thủ rất kỹ lưỡng. Ngày nay ai cũng làm vậy nhưng 20 năm trước thì hiếm thấy". Hầu như trước mỗi trận đấu, Mourinho đều tự phân tích đối thủ sau một lần trinh sát trở về với danh sách chỉ 10 thay vì 11 cầu thủ đối phương. Theo Luis, Mourinho nhiều lần tự giam trong phòng khách sạn để "làm việc từ 7 giờ sáng tới 11 giờ tối". Và kết quả là mỹ mãn: "Mỗi khi bước vào trận đấu, chúng tôi luôn biết trước việc phải làm. Khi mọi cầu thủ đều tập trung vào nhiệm vụ và biết trước đối thủ sẽ làm gì, bạn sẽ có được sự tự tin".
Ở giai đoạn sau sự nghiệp, Mourinho bị lên án với chiến thuật tiêu cực. Song ở Benfica, ông sẵn sàng chơi bóng liều lĩnh, tấn công. Luis nhận định: "Tôi nghĩ ông ấy đã thay đổi ở Inter Milan, nơi ông ấy nhận ra có thể thành công với cách tiếp cận phòng ngự và điều này đã làm thay đổi tư duy Mourinho. Nhưng tại Benfica, ông ấy luôn tuyên bố sẽ rút bớt một hậu vệ nếu bị dẫn trước và vùng lên tấn công đối phương".
"Chúng tôi đã trưởng thành nhờ đó. Qua từng trận đấu, chúng tôi có cảm giác mình lớn mạnh dần lên. Thay vì đánh giá thấp, đối phương bắt đầu nể sợ chúng tôi. Jose mang tới sự tự tin cho chúng tôi", học trò cũ của Mourinho nhấn mạnh.
Đỉnh cao của Benfica tới với chiến thắng 3-0 trước kình địch đồng thời là đương kim vô địch Sporting Lisbon tháng 12, nhưng lúc đó, Vale e Azevedo đã thất bại trong cuộc đua tranh cử. Tân chủ tịch Manuel Vilarinho lộ rõ ý muốn bổ nhiệm cựu cầu thủ Toni. Một chiến thắng đáng lẽ phải đảm bảo cho tương lai Mourinho tại Benfica, nhưng lại khiến nhiệm kỳ của ông chấm dứt nhanh hơn.
Mourinho lẽ ra đã ở lại Benfica lâu hơn nếu Chủ tịch Vale e Azevedo (giữa) tái đắc cử cuối năm 2000. Ảnh: Record.pt
Luis kể: "Tân chủ tịch không phải người ủng hộ Mourinho. Ông cảm thấy sẽ không có cuộc sống dễ dàng tại Benfica nhưng vẫn tiếp tục. Mourinho muốn giành những chiến thắng để cho thấy rằng mình đủ năng lực đưa CLB trở lại vị thế vốn có, rồi sẽ nói chuyện với tân chủ tịch".
Mourinho đã hoàn thành vế đầu tiên khi chiến thắng trước Sporting là trận thắng thứ tư liên tiếp của Benfica. Nhưng thái độ của ông sau đó đã khiến mọi sự đổ vỡ. Bầu không khí hân hoan sau chiến thắng của Benfica bị ảnh hưởng bởi sự bực bội của Mourinho, khi ông tỏ vẻ khó chịu trước những bình luận của Vilarinho về Toni cũng như cảm thấy lãnh đạo đội cố ý chọc giận ông bằng cách đổi phòng khách sạn phút chót và can thiệp những vấn đề hậu cần mà không hỏi qua ý ông.
Trong khi các cầu thủ ăn mừng chiến thắng tại Estadio da Luz, Mourinho về phòng làm việc gọi điện cho vợ và Vilarinho xuất hiện tại cửa. Vị chủ tịch chờ đợi được mời vào song bị Mourinho phớt lờ. Khi tự lái xe về Setubal đêm đó, Mourinho thậm chí còn đẩy căng thẳng lên khi thông báo với Vilarinho rằng ông sẽ ra đi trừ khi hợp đồng được gia hạn thêm một năm.
Yêu cầu của ông bị từ chối. Cá tính đã khiến Mourinho mất việc - điều sau này sẽ xảy ra thêm nhiều lần. Chỉ vài ngày sau trận thắng Sporting, Mourinho rời Benfica. Về sau này, ông thừa nhận hối hận rằng đã gây sức ép lên Vilarinho và xin lỗi về cách hành xử. Nhưng các cầu thủ vẫn nuối tiếc ông, khi đội bóng kết thúc mùa giải ở vị trí thứ sáu - thấp nhất trong lịch sử.
Luis ước ao: "Chúng tôi đã ở trạng thái rất tốt, cả về phong độ trên sân lẫn không khí trong phòng thay đồ. Nếu Mourinho tiếp tục ở Benfica năm đó, có lẽ chúng tôi đã đạt được những điều lớn lao vì mọi thứ đều đang đi đúng hướng". Những vinh quang lại thuộc về địch thủ Porto - bến đỗ mới của Mourinho. Ông giúp Porto liên tiếp vô địch Bồ Đào Nha và gặt hái vinh quang châu Âu với lần lượt Cup UEFA rồi Champions League.
Những thành công không tưởng đó đã mở đường cho Mourinho tới Chelsea, cũng như con đường tới cột mốc 1.000 trận đấu. Nhưng mọi thứ - từ trong và ngoài sân cỏ, cả tốt lẫn xấu - đều bắt đầu từ ba tháng ngắn ngủi nhưng không thể quên của Mourinho tại Benfica.
0 nhận xét:
Post a Comment